Schade aan gebouwen en objecten
Directe effecten van diepe bodemdaling
Kan een huis of gebouw schade krijgen als er bodemdaling ontstaat omdat er diep in de ondergrond gas wordt gewonnen? Verschillende organisaties hebben hier onderzoek naar gedaan.
Geen schade door directe effecten van diepe bodemdaling
TNO en TU Delft hebben in 2020 onderzoek gedaan naar de directe effecten van diepe bodemdaling door gaswinning. Dit onderzoek ging over het Groningenveld en de gasopslag Norg. Belangrijkste vraag in het onderzoek was of diepe bodemdaling direct tot schade aan gebouwen kan leiden of schade kan verergeren. Conclusie uit het onderzoek was dat diepe bodemdaling niet direct leidt of heeft geleid tot schade aan gebouwen.
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft in nauw overleg met betrokken inwoners en decentrale overheden in 2022 ingenieursbureau Movares gevraagd een reactie te geven (peer review) op het onderzoek van TNO en TU Delft.
In deze peer review zijn kanttekeningen geplaatst bij de betrouwbaarheid van de conclusies van het door TNO en TU Delft uitgevoerde onderzoek. Daarna hebben TNO en TU Delft aanvullend onderzoek gedaan. Zowel Movares als TNO TU Delft geven nu aan dat het vervolgonderzoek voldoende tegemoet komt aan de opmerkingen uit de peer review. De conclusie blijft dat diepe bodemdaling niet direct leidt of heeft geleid tot schade aan gebouwen. De wijze van beoordelen van schade verandert dan ook niet.
Gasopslag en zoutwinning
In de gebieden rondom Norg en Winschoten kunnen ook gecombineerde effecten met andere mijnbouwactiviteiten ontstaan. Zoals bijvoorbeeld door gasopslag en zoutwinning. Het IMG laat verschillende onderzoeken hiernaar uitvoeren. Dat gebeurt in nauw overleg met de Commissie Mijnbouwschade. De onderzoeken geven een beeld van de kans op schade aan gebouwen door indirecte en gecombineerde effecten van mijnbouwactiviteiten in Groningen en Noord-Drenthe. De uitkomsten worden na de zomer verwacht.
Binnen en buiten de cirkel van Huizinge
Binnen de cirkel van Huizinge (rode cirkel op de kaart) zijn er twee gebieden, rond Bedum en rond Warffum en Usquert, waar een zeer kleine kans is op schade aan (oudere) woningen die een gemetselde fundering hebben.
Buiten de cirkel van Huizinge is in twee gebieden onderzoek gedaan. Ten zuidwesten van de gasopslag Norg en ten zuidoosten van het Groningenveld (zie onderstaande kaart). In deze gebieden is het resultaat dat er vrijwel geen schade kan optreden.
Met de invoering van een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) heeft de Tweede Kamer per 1 januari 2024 de gebieden rondom Winschoten en de gasopslag Norg teruggebracht onder het wettelijk bewijsvermoeden. Hierdoor is het voor inwoners van omgeving Winschoten en gasopslag Norg weer mogelijk om een schadeaanvraag te doen.
De cirkel van Huizinge met het gebied ten zuidwesten van de gasopslag Norg en ten zuidoosten van het Groningenveld (rode stippellijnen).
De onderzoeken en peer review van TNO en TU Delft en de kamerbrief over het peer review onderzoek vindt u hieronder.
Vragen over diepe bodemdaling
-
Krijg je andere schade door diepe bodemdaling dan door aardbevingen?
Diepe bodemdaling kan leiden tot zettingsschade. Dat wil echter niet zeggen dat alle zettingsschade door diepe bodemdaling als gevolg van mijnbouw veroorzaakt is. Dat doen we met een nader onderzoek. Om dat te kunnen bepalen, spelen het bouwjaar, het soort fundament onder de woning, de grondsamenstelling en de veranderingen in lokale grondwaterstanden een rol.
-
Vergoeden jullie alle schade aan mijn fundering die veroorzaakt is door diepe bodemdaling?
In veel gevallen heeft diepe bodemdaling veroorzaakt door mijnbouw maar voor een deel bijgedragen aan de schade. Wij vergoeden alleen het deel van de zettingsschade dat kan worden toegerekend aan diepe bodemdaling door mijnbouw.
-
Is zetting of zakking geen schade die pas op langere termijn optreedt? Of komt dit ook voor bij huizen die er minder dan tien jaar staan?
Zetting en zakking is een langzaam proces, dat afhankelijk is van de bodem en gebouw. Er kunnen echter ook op korte termijn schades ontstaan. Bij jongere woningen (al vanaf ongeveer 1975) is de fundering zo verbeterd dat zetting en zakking eigenlijk niet optreden.
-
Als ik schade door diepe bodemdaling heb, hebben mijn buren dat dan automatisch ook?
Nee, dat is niet automatisch het geval. Dat hangt onder meer af van het bouwjaar van het bouwwerk, de bouwwijze en de ondergrond.
-
Is er ook onderzoek gedaan naar indirecte effecten van diepe bodemdaling binnen de cirkel van Huizinge?
We onderzoeken de mogelijkheden voor een methodiek voor het bepalen van indirecte effecten van diepe bodemdaling binnen de cirkel van Huizinge.
Het IMG heeft in het verleden het onderzoeksbureau Deltares alleen gevraagd onderzoek te doen naar de indirecte effecten in twee specifieke gebieden buiten de cirkel van Huizinge.
Dit onderzoek richtte zich op de vraag waar indirecte effecten niet aan de orde kunnen zijn. Het IMG onderzoekt nu de mogelijkheden voor een methodiek binnen de cirkel van Huizinge.
