Sinds 1 juli 2023 kan de eigenaar van een gebouw die te maken heeft met schade of versterking als gevolg van aardgaswinning en gasopslag via de Raad voor Rechtsbijstand passende en kosteloze rechtsbijstand en mediation (bemiddeling) krijgen van een advocaat. Dit is geregeld in de 'Subsidieregeling rechtsbijstand en aanverwante kosten Tijdelijke wet Groningen'. De regeling geldt alleen voor woningeigenaren en niet voor huurders. Als u hier gebruik van wilt maken, kunt u zich aanmelden via de website van de Raad voor Rechtsbijstand.

De herstelmatrix is een applicatie waarmee de deskundige de juist hersteladviezen kan bepalen. Dit doet hij alleen voor de schades waarvoor hij een schadevergoeding adviseert. Alle specifieke schadekenmerken worden vastgelegd. Vervolgens maakt de herstelmatrix een advies over hoe de schade het beste hersteld kan worden.

Schadekenmerken

Om de best passende herstelmaatregelen en daarbij behorende schadevergoeding te kunnen bepalen, zijn er gegevens van de schade nodig. Deze gegevens (schadekenmerken) worden vastgelegd volgens een vaste systematiek tijdens de opname bij u thuis. Bij de opname worden per schade onder andere de volgende gegevens opgenomen:

• Locatie van de schade: binnen/buiten;
• In welk bouwdeel bevindt de schade zich: wand/plafond/vloer;
• Bevindt de schade zich in een aansluiting met een ander bouwdeel?
• Materiaal van de wand waarin de schade zich bevindt;
• Waar begint en eindigt de schade?
• Afwerking;
• Scheurwijdte;
• Scheurlengte;
• Eventueel andere benodigde hoeveelheden zoals bijvoorbeeld aantal gebroken stenen.

Hoe werkt de matrix?

De applicatie selecteert op basis van de schadekenmerken het best passende hersteladvies voor die specifieke schade, zodat deze vakkundig wordt hersteld. Een hersteladvies bevat meerdere herstelmaatregelen. De herstelmaatregelen zijn specifieke werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden om de schade te herstellen. Een hersteladvies is dus een verzameling van herstelmaatregelen waarmee de schade hersteld kan worden.

De selectie van het hersteladvies gebeurt op basis van een in de applicatie ingebouwd scoresysteem. In dit systeem worden er aan de schade- en materiaalkenmerken die bij de opname worden vastgelegd punten gegeven per advies. Dus als een schade zich in een steenachtige wand bevindt, krijgt het kenmerk “steenachtig” een bepaald aantal punten in alle hersteladviezen die het herstellen van een steenachtige wand voorschrijven. Ook voor het kenmerk waar de schade begint en eindigt en het kenmerk of de schade zich bevindt op een aansluiting worden punten toegekend. Daarnaast worden ook punten toegekend aan kenmerken zoals in welk bouwdeel bevindt de schade zich (gevel, wand, plafond, vloer) en de afwerking van het bouwdeel. Er worden dus geen punten toegekend aan schades, maar aan de kenmerken die zijn vastgelegd bij de opname.

Als alle punten van die specifieke schade worden opgeteld, komt daar een totaal aantal punten uit per advies. Het advies dat aan al die kenmerken voldoet en daarmee in de applicatie het hoogste aantal punten heeft toegekend gekregen is voor die specifieke schade het best passende advies. De herstelmatrix zorgt er voor dat in dezelfde situatie altijd hetzelfde advies wordt gegeven.

Als er twee schades zijn waarvan de kenmerken waaraan de punten worden toegekend op één van de kenmerken na gelijk zijn, kan hetzelfde advies naar voren komen. Maar het kan ook voorkomen dat er twee verschillende adviezen naar voren komen. Dit hangt af van de kenmerken van de schade en het toegekende puntenaantal. Schades waarbij er alleen een verschil is in het kenmerk ‘waar de schade eindigt’ kunnen met hetzelfde advies hersteld worden. Schades waarbij het kenmerk afwerking (behang, sauswerk of spachtelputz) verschilt, hebben een ander advies nodig.

De hoogte van de scores heeft verder geen betekenis. De score helpt alleen om het meest passende advies in de applicatie te kunnen selecteren en voor te stellen aan de deskundige. Deskundige beslist uiteindelijk of hij (op basis van zijn kennis en inzicht) dit advies overneemt of een alternatief invult.

De verschillende combinaties van locatie, materiaal, afwerking en schade eigenschappen leiden dus naar verschillende hersteladviezen. Als de schade zich bevindt in een metselwerk wand met als afwerking stucwerk en sauswerk, krijgt het advies met:

• herstel metselwerk;
• herstel stucwerk;
• en opnieuw sausen van de wand.

Dan wordt dat advies door de applicatie voorgesteld aan de deskundige.

In alle gevallen beslist de deskundige zelf over het hersteladvies en de herstelmaatregelen. Hij kan het voorstel uit de applicatie volgen als dat op basis van zijn expertise en zorgvuldige beoordeling ook het best passend acht. Hij kan in alle gevallen ook een ander hersteladvies geven als hij dat een beter passend advies acht.

Standaard of uitgebreid advies

In de Herstelmatrix is ook nog een onderverdeling gemaakt in Standaard Hersteladviezen en Uitgebreide Hersteladviezen. Welk advies het beste bij de schade past, hangt af van de grootte en de ernst van de schade. Dit wordt onder andere zichtbaar gemaakt door de gemeten scheurwijdte en scheurlengte. Wanneer de schade een scheur betreft met een kleinere scheurwijdte, tot bijvoorbeeld 3 mm breed, is het standaard hersteladvies het best passende advies. Het herstel kan met standaard maatregelen weer vakkundig hersteld worden, zoals het herstellen van de afwerking. Als het nodig is wordt ook wapeningsgaas rondom de scheur gebruikt, voor extra stevigheid.

Maar wanneer de scheur meer dan 3 mm breed is, zal er meer aan herstelwerkzaamheden gedaan moeten worden om de scheur goed te herstellen. Hiervoor zouden er bijvoorbeeld ook extra voorbereidende werkzaamheden nodig kunnen zijn zoals bijvoorbeeld het uitkrabben van de scheur en grondig reinigen. In dat geval is het uitgebreide hersteladvies het juiste advies voor die specifieke schade. De deskundige zorgt dus dat alle maatregelen worden geadviseerd zodat de schade op een zorgvuldige en kwalitatief goede wijze wordt hersteld, zoals een goed vakman dat zou doen.

Mocht er bijvoorbeeld sprake zijn van haarscheuren in een hele wand, dan kan de deskundige adviseren om weefsel over de hele wand aan te brengen, zodat het hele oppervlak wordt verstevigd.

Als er loszittende delen materiaal in een scheur zitten, dan wordt de scheur verder open gekapt of geslepen waarbij alle loszittende delen worden verwijderd om opvullen en vakkundig herstel mogelijk te maken.

Als delen van een gevel of wand zo slecht zijn dat vervanging overblijft als enige herstelmaatregel, dan worden stukken van bestaand metselwerk verwijderd en weer opnieuw opgemetseld. Hierdoor wordt de oorspronkelijke sterkte van de wand of gevel weer hersteld.

Deze voorbeelden laten zien de extra werkzaamheden die nodig zijn om vakkundig te herstellen, berekend en vergoed worden.

In bijzondere situaties kan het nodig zijn af te wijken van de herstelmatrix. De deskundige maakt dan een advies op maat waarbij hij/zij maatregelen adviseert die voor die specifieke schade nodig zijn om deugdelijk herstel te realiseren.

Kortom, alles wat op basis van goed vakmanschap nodig is voor een deugdelijk herstel van de schade kan de deskundige adviseren.

Schade- of ruimteniveau

De herstelmaatregelen die geadviseerd worden door de deskundige om de schade te herstellen en onderdeel zijn van een advies, gelden op schade- of ruimteniveau. De onderverdeling hierin is dat werkzaamheden die specifiek over de schade herstellen gaan, zoals bijvoorbeeld het herstellen van een voeg, op schadeniveau worden toegekend. De herstelmaatregelen die gelden op ruimteniveau hebben te maken met afwerkingswerkzaamheden die voor de gehele ruimte gelden, zoals het sauzen van een wand.

Deskundige bepaalt

Zoals al eerder aangegeven kan de deskundige altijd zelf nog het voorstel dat uit de herstelmatrix volgt aanpassen als hij of zij dat nodig vindt. Dit zal nodig zijn wanneer zich bijzondere situaties voordoen, zoals bijvoorbeeld

• bij een zeldzame combinatie van materiaal en afwerking, zoals buiten isolatie afgewerkt met tegels of behang of tegels aan het plafond;
• bij metselwerk dat wordt gedragen door een te zwak houten deurkozijn;
• wanneer een afwerking dermate schade heeft opgelopen dat deze niet hersteld kan worden zodat een andere afwerking moet worden toegepast.

Maar het kan ook voorkomen dat een deskundige van mening is dat een ander hersteladvies of herstelmaatregelen beter zouden passen in die specifieke situatie. De deskundige bepaalt uiteindelijk welk advies en welke maatregelen worden geadviseerd en gecalculeerd. De deskundige legt in het rapport uit wanneer extra maatregelen nodig zijn en onderbouwd goed waarom dit nodig is.

Hoeveelheden en afronden

Deskundige bepaalt vervolgens de hoeveelheden en aantallen bij de maatregelen. Denk dan aan het hoeveelheid stenen die moet worden vervangen, of de lengte van de scheur die moet worden uitgekrabd en gevuld.

De hoeveelheden van de maatregelen worden per ruimte opgeteld en naar boven op hele of halve eenheden afgerond. Als er bijvoorbeeld 2,3 strekkende meter aan scheur moet worden hersteld, wordt het aantal afgerond naar 2,5 strekkende meter. Dient er 7,6 vierkante meter stucwerk te worden hersteld, wordt het aantal vierkante meters afgerond naar 8,0.

Voorzieningen

Op het ruimteniveau worden door de deskundige vervolgens de voorzieningen toegevoegd. Voorzieningen zijn aanvullende werkzaamheden, of toepassingen van materieel als steigers of aanbrengen van gebruiksmaterialen als stucloper om de herstelwerkzaamheden veilig, schoon en met zo min mogelijk hinder of vervuiling uit te voeren.

In het calculatiemodel kan de deskundige voor elke schade de hoogte van de schadevergoeding bepalen. Dit doet hij met de omvang van de schade en de best passende herstelmaatregel.

Marktconform

Het calculatiemodel is tot stand gekomen op basis van advies van schade-expertisebureaus. Alle bedragen en de rekenmethode zelf zijn vervolgens gevalideerd (ze zijn marktconform) via een extern bouwkostenadviesbureau. De prijzen worden daarnaast bij mogelijke kostenontwikkelingen geïndexeerd. Zo sluit het qua prijsniveau aan bij een eventuele sterke prijswijziging. Het calculatiemodel wordt als geheel per drie jaar herijkt. Hieronder staan de meest recente versies van het calculatiemodel: 

• Calculatiemodel binnenwerk
• Calculatiemodel gevel 
• Calculatiemodel voorzieningen

Calculatie op ruimteniveau

Op basis van de hoeveelheden en de geadviseerde herstelmaatregelen zullen de bedragen, die de deskundige adviseert als schadevergoeding, per ruimte gecalculeerd worden. Een ruimte is bijvoorbeeld een woonkamer of een slaapkamer. De buitenkant van een gebouw wordt gezien als één ruimte.

De deskundige calculeert per ruimte, om aanvragers in de aanvragers in de gelegenheid te stellen om elke ruimte los van elkaar door een aannemer te kunnen laten herstellen. Zo hoeven niet alle ruimtes waar schade is (en waar een vergoeding voor wordt uitgekeerd) in één keer vrijgemaakt en hersteld te worden. Per ruimte is er een subtotaal bedrag tot stand gekomen van alle toegekende maatregelen en voorzieningen.

Staffels

Voor het berekenen van de kosten wordt gebruik gemaakt van staffels. Een staffel bestaat uit een aantal treden met grenswaarden. Als een bedrag of hoeveelheid groter is dan de grenswaarde van de onderste trede, geldt voor het overige deel van dat bedrag of hoeveelheid de volgende trede.

Voorbeeld

Een staffel is opgebouwd uit drie treden met grenswaarden 10 m², 20 m² en 30 m² en er is sprake van een hoeveelheid van 25 m².

• De eerste 10 m² vallen in trede 1;
• 11m² - 20 m² vallen in trede 2;
• en de laatste 5 m² vallen in trede 3.

Per trede geldt een ander bedrag of percentage waarmee gerekend wordt. In de staffel zijn onder meer opstartkosten en kosten voor materiaal meegenomen, waardoor de stuksprijs afneemt naarmate het aantal groter wordt.

Opslagen en toeslagen

Nadat alle benodigde vergoedingen voor de herstelmaatregelen en voorzieningen zijn gecalculeerd, worden daar bovenop nog opslagen en eventueel toeslagen toegevoegd.

De opslagen die altijd worden opgevoerd zijn:

• Algemene kosten;
• Algemene bouwplaatskosten;
• Winst;
• Risico.

Dit zijn opslagen die ook in elke aannemersbegroting worden toegevoegd. Deze opslagen bestaan uit een percentage dat gerekend wordt over de directe bouwkosten. De directe bouwkosten zijn in dit geval de bedragen voor alle maatregelen en voorzieningen bij elkaar. De opslagen zijn aan de bovenkant van de markt en dus zeker niet te laag.

BTW

Bij de opname is vastgesteld of het bij het dossier gaat om particuliere, zakelijke of gedeeltelijk zakelijk en gedeeltelijk particuliere situatie. De specifieke situatie bepaald hoe de btw in het dossier wordt toegepast. De btw-percentages die gehanteerd worden zijn 0%, 9% of 21%.

Klein werk toeslag

Als het subtotaalbedrag van de schadebedragen (zonder opslagen en toeslagen) lager is dan € 556,79 exclusief btw, is het bedrag te laag om een aannemer het werk goed uit te laten voeren. In dat geval zal er nog een klein werk toeslag van € 256,94 (inclusief btw) worden uitgekeerd, zodat uitvoering door een aannemer wel deugdelijk uitgevoerd kan worden.

Post onvoorzien

Er is een percentage van toepassing van 8%, 10% of 12% waarbij schades van kleine omvang (tot € 4000) 12% toegerekend krijgen, middelgrote schadebedragen (€ 4000 tot € 10.000) 10% en grote schadebedragen (boven € 10.000) 8%. De post onvoorzien wordt berekend over het subtotaal van de schadebedrag zonder opslagen en toeslagen. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van een cumulatieve staffel.

• eerst wordt er 12% berekend over het schadebedrag tot € 4.000
• vervolgens 10% over het bedrag van € 4.000 tot € 10.000
• en 8% op het resterende bedrag boven de € 10.000

Deze post voor onvoorziene kosten neemt de deskundige op verzoek van het IMG op om discussies over kleine afwijkingen te voorkomen. Bijvoorbeeld een meetfoutje bij opname of als er toch iets meer schade blijkt te zijn die de opnemer bij opname niet heeft kunnen waarnemen. Deze opslag komt dus bovenop het bedrag dat voldoende is om de geadviseerde herstelmaatregelen uit te laten voeren. Deze kan de aanvrager gebruiken om onvoorziene extra kosten te betalen, als er extra werkzaamheden noodzakelijk blijken tijdens het herstel.

Alle vergoedingen en opslagen en eventuele toeslagen vormen samen het totaalbedrag dat de deskundige adviseert aan ons om aan de aanvrager te vergoeden. Het bedrag dat de deskundige adviseert ligt aan de bovenkant van de markt en is zeker voldoende om de schade volledig te kunnen laten herstellen.