Hoe het IMG immateriële schade beoordeelt

Bij deze bouwsteen kijkt het IMG naar de hoogte van de uitgekeerde vergoeding(en) voor fysieke mijnbouwschade op de adressen waarop iemand volgens de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP) sinds de beving in Huizinge in 2012 woonachtig is (geweest). In deze bouwsteen ligt besloten dat iemand als gevolg van de fysieke schade is aangetast in zijn persoonlijke levenssfeer en woonsituatie. Naarmate de schade toeneemt, zal een bewoner zich minder zeker voelen over zijn woning en over de kans dat daaraan opnieuw schade ontstaat. Fysieke schade en de noodzaak tot afhandeling daarvan, levert bovendien overlast en hinder op in de vorm van het moeten laten repareren van die schade.

Het is geen vereiste voor een aanvraag voor vergoeding van immateriële schade dat er sprake is van vastgestelde fysieke mijnbouwschade. Als u van mening bent dat de fysieke schade onvoldoende bij ons bekend is, dan zal die schade wel eerst moeten worden afgehandeld om door ons meegewogen te kunnen worden. We onderzoeken nog hoe we dat het beste in combinatie met de procedure voor immateriële schade kunnen organiseren.

Bij deze bouwsteen kijkt het IMG naar objectieve omstandigheden waardoor iemand zich onveilig kan hebben gevoeld in zijn woning, zoals het feit dat door de fysieke schade sprake is geweest van een acuut onveilige situatie (AOS), of het feit dat een woning versterkt moet worden. Hierbij wordt uitgegaan van de adressen waarop iemand volgens de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP) sinds de beving in Huizinge in 2012 woonachtig is (geweest). Gevoelens van onveiligheid over de eigen woning, kunnen hebben geleid tot stress in het leven van een bewoner en zijn gezin.

Het is juridisch gezien niet voldoende om te vertellen dat u zich onveilig voelt om daarmee uw persoonsaantasting concreet te onderbouwen. Dat is ook de reden waarom we naar objectieve (feitelijk vast te stellen) omstandigheden hebben gezocht op basis waarvan die gevoelens van onveiligheid aangenomen kunnen worden.

Bij deze bouwsteen kijkt het IMG naar de locatie van de woning van de aanvrager in het gebied boven het Groningenveld of de gasopslag in Norg. Hierbij wordt uitgegaan van de adressen waarop iemand volgens de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP) sinds de beving in Huizinge in 2012 woonachtig is (geweest). Aan de hand van de locatie wordt verondersteld dat iemand hinder in zijn persoonlijke en maatschappelijke leven ervaart door aardbevingen, bijvoorbeeld doordat iemand – afhankelijk van de locatie – vaker wordt geconfronteerd met voelbare aardbevingen. Ook het feit dat bewoners in het zwaarst getroffen gebied in het maatschappelijke leven continu worden geconfronteerd met de effecten van aardbevingen, bijvoorbeeld door buren en bekenden, is redengevend voor deze bouwsteen. Daarnaast ligt het voor de hand dat in het zwaarst getroffen gebied vaker sprake is geweest van meervoudige schade en het doorlopen van meerdere schadeprocedures.

Indien iemand in de periode vanaf 16 augustus 2012 op verschillende adressen binnen het relevante gebied woonachtig is geweest, wordt omwille van het streven naar eenvoud (alleen) de locatie met de meeste impact van de aardbevingen in de beoordeling meegenomen.

In de eerste plaats wordt gezocht bij het gebied boven het Groningenveld of de gasopslag Norg waar het wettelijk bewijsvermoeden wordt toegepast in relatie tot de locatie van een gebouw of werk (het effectgebied voor toepassing van het wettelijk bewijsvermoeden). Daarnaast kan aansluiting worden gezocht bij het gebied waar waardedaling is opgetreden volgens de Adviescommissie Waardedaling. Daarbij maken we onderscheid met het deel van het waardedalingsgebied waar minimaal 10% waardedaling is opgetreden. Als het gaat om het meewegen van het versterkingsprogramma (en het gebied waarin daar sprake van is) wordt dat meegewogen bij bouwsteen 2.

Bij deze bouwsteen kijkt het IMG naar de termijn waarbinnen schademelding(en) zijn afgehandeld op de adressen waarop iemand volgens de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP) sinds de beving in Huizinge in 2012 woonachtig is (geweest). In deze bouwsteen ligt besloten dat iemand overlast en hinder ervaart door te moeten wachten op de schadeafhandeling. Deze overlast en hinder kunnen zich uiten in onzekerheid en ergernis over de uitkomst van de schadeafhandeling, maar ook in de onmogelijkheid om de woning tussentijds te herstellen naar de oude toestand.

De omstandigheid dat een schademelding binnen de beslistermijn van 15 maanden is afgehandeld vormt geen aanwijzing voor een persoonsaantasting. De termijn van 15 maanden wordt als redelijke termijn beschouwd. Wel is het zo dat als er meerdere schadeprocedures hebben gelopen de behandelduur bij elkaar wordt opgeteld. Ook al is de behandelduur van elk van die procedures minder dan 15 maanden geweest.

Tegelijkertijd kunnen we, ook met deze vier bovengenoemde bouwstenen, natuurlijk nooit de vinger leggen op ál het leed dat is veroorzaakt door bodembeweging door gaswinning in Groningen. Daarom hebben we aanvullend een vijfde manier om de persoonsaantasting te onderbouwen. Deze bouwsteen heeft tot doel andere, bijzondere (persoonlijke) omstandigheden in kaart te brengen die van belang kunnen zijn voor de beoordeling van iemands persoonsaantasting. Het IMG zal daarbij onder meer gebruik maken van een door specialistische deskundigen opgestelde, wetenschappelijk verantwoorde vragenlijst in de aanvraagprocedure. Ook is het mogelijk dat een persoonlijk gesprek wordt gevoerd (telefonisch of in persoon), waarin eventueel bijzondere omstandigheden aan bod kunnen komen.

We zijn het met u eens dat we voor een meer uitgebreide beoordeling hebben gekozen. Het recht op vergoeding van immateriële schade is namelijk hoogstpersoonlijk. We willen daarom zo veel mogelijk recht doen aan de verschillende omstandigheden en factoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van immateriële schade door bodembeweging door gaswinning. De regeling heeft tot doel verzachting en erkenning te bieden. Door alleen te kijken naar fysieke schade wordt dat doel aanzienlijk beperkt. Het is volgens het IMG bijvoorbeeld denkbaar dat ook mensen zonder fysieke schade aan hun eigen woning, toch immateriële schade hebben geleden die voor vergoeding in aanmerking komt.

We denken, mede op basis van alle gesprekken en ervaringen, dat deze vier bouwstenen kenmerkende omstandigheden in beeld brengen van de situatie van de meeste Groningers en Drenten. Bovendien beschikken we voor deze vier bouwstenen over relevante gegevens, wat de regeling uitvoerbaar en eenvoudiger maakt. Daarnaast kunnen er natuurlijk andere, bijzondere omstandigheden aan de orde zijn die ook van belang kunnen zijn voor de beoordeling van de persoonsaantasting. Daarom kent de regeling een vijfde bouwsteen, die tot doel heeft om die omstandigheden in kaart te brengen.

Het lijkt logisch om voorbeelden te geven van een persoonsaantasting als gevolg van bodembeweging door gaswinning. En het is niet uitgesloten dat we dit later alsnog zullen doen. Maar op voorhand zou dat nu de suggestie kunnen wekken dat het niet voldoen aan die voorbeelden altijd leidt tot een afwijzing of toewijzing van de aanvraag. En dat is niet het geval want iedere situatie is immers weer verschillend. Bovendien kunnen er andere, bijzondere omstandigheden aan de orde zijn, die wij niet op voorhand kunnen inschatten, die ook van belang kunnen zijn voor de beoordeling van iemands persoonsaantasting. Daarbij is het allereerst ook aan de aanvrager zelf om een inschatting te maken.