Warm welkom in Westerwijtwerd

Bij binnenkomst is het net of je in de huiskamer van een oudtante staat: een grote eettafel, een luie bank bij de houtkachel, oude foto’s aan de muur én de geur van versgebakken taart. Trankiel is het enige huiskamercafé in de provincie Groningen waar nog echt gewoond wordt. Vroeger had Westerwijtwerd er maar liefst drie. Sinds 2022 houden Mirjam Vink en Peter de Gelder dit stukje sociaal-cultureel erfgoed levend. Ze wisselden hun drukke Amsterdamse bestaan in voor de rust en ruimte van het noorden. Mirjam: “We wilden de laatste tien jaar, tot aan ons pensioen, iets totaal anders doen. Het liefst daarbij ook nog iets betekenen voor de samenleving. Dat we het huiskamercafé konden overnemen, was echt een cadeau. Het dorpsleven met zoveel persoonlijk contact bevalt ons heel goed. Mensen zijn nog echt met elkaar begaan.”

Peter, jarenlang werkzaam als kok, staat ook hier in de keuken en Mirjam is gastvrouw. In het seizoen zijn ze in de weekenden open voor een aanschuifdiner, taart, lunch of borrel. Veel fietsers en wandelaars weten de weg naar het huiskamercafé te vinden. Maar ook Wietwerders schuiven graag aan. “Onze menukaart is klein, want we werken met wat beschikbaar is. Dus met ingrediënten van ‘om de hoek’: uit eigen tuin, of we kopen in bij onze buur-boeren. Zo houden we onze voorraad klein en de prijzen laag. We willen dat iedereen hier iets kan komen eten of drinken.”

Het huiskamercafé is sinds 1860 een warme ontmoetingsplek voor dorpsbewoners en bezoekers. Oude inwoners kennen brugwachter en molenaar Tinus en zijn vrouw Eke nog wel, die het café meer dan vijftig jaar runden. Na het overlijden van Tinus nam een jong stel, Thomas en Katrien, het huiskamercafé over. Het pand vroeg om onderhoud en er was schade door de gaswinning. In 2016 volgde een restauratie; het pand werd beter geïsoleerd en deels versterkt. In de voormalige smederij in de schuur kwam een horeca-keuken. Een flinke modernisering, maar de authentieke sfeer bleef. De ingebouwde kasten, de bedsteden, de meubels en de schrootjes aan de muur, alles is er nog. Het ademt nog steeds de sfeer van de huiskamer van Tinus en Eke.

In 2019 werd Westerwijtwerd getroffen door de twee na zwaarste aardbeving gemeten in Groningen. Het gerestaureerde pand had opnieuw schade. Toen Mirjam en Peter het huiskamercafé kochten, was de schademelding bij het IMG nog niet afgehandeld. Geen halszaak voor Mirjam en Peter, want een verbouwing stond sowieso al op de planning. Mirjam: “Als je een oud pand koopt, en dan ook nog in aardbevingsgebied, weet je dat je kunt rekenen op onderhoud. Verder zijn er allerlei projecten en initiatieven in de regio waar we ons voor hebben aangemeld, maar daar zijn we nog niet veel verder mee gekomen. Vanwege onze lage muren blijkt nu bijvoorbeeld dat we voor bepaalde monumentenregelingen toch niet in aanmerking komen. Best verwarrend waar je dan wel kunt aankloppen.”

Op eigen kosten verbouwden ze samen met een aannemer de schuur tot woonverblijf. Daarbij bouwden ze de muur van de achtergevel opnieuw op en herstelden ze de scheuren in de fundering van de aangebouwde schuur.

In 2023 keerde het IMG een schadevergoeding uit. Mirjam: “Ik was als inkoper in de zorg wel gewend aan dikke rapporten. Ons opname- en adviesrapport deed vermoeden dat het om veel schade en een flinke vergoeding zou gaan, maar dat viel best wat tegen. We haalden onze schouders erover op, ons ging het niet om het geld. Kijk, die muren staan al dik 200 jaar, dus die zullen nog wel even blijven staan. En we vertrouwen erop dat er voor het behoud van Gronings erfgoed nog wel subsidies beschikbaar komen. Al is dit met al die geldpotjes van verschillende instanties een zoektocht.

Voor ons is het belangrijkste dat we deze bijzondere plek kunnen voortzetten. Met of zonder scheurtjes. Als bewoners en uitbaters houden we niet alleen een monument in stand, maar dragen we ook bij aan de levendigheid van het dorp. En dat blijven we graag doen.”