“Voormalig stationsgebouw Loppersum: zóveel identiteit en geschiedenis”

“Als stationsmanager ben ik verantwoordelijk voor het schoon, heel en veilig houden van 26 stations in de provincie Groningen. Ik pak struikelgevaar aan, zorg dat de prullenbakken op tijd geleegd worden en doe mijn best om alles wat kapot is gegaan, snel te laten vervangen. Voor de reizigers én de directe omgeving. Het stationsgebied is namelijk de poort naar je dorp of stad.

Stationsgebouwen hebben een belangrijke functie voor de stad of het dorp waar ze onderdeel van zijn. Het zijn knooppunten van mobiliteit en bereikbaarheid, ontmoetingsplaatsen en belangrijke onderdelen van de cultuurhistorie. Ze hóren bij hun stad of dorp.

Daarom zijn we ook zo blij dat we hier, in Loppersum een nieuwe invulling voor het stationsgebouw hebben gevonden. Het voormalige stationsgebouw is nu in gebruik genomen door lokale ondernemers . Elke dag komen er nu weer mensen om te werken. En daarmee is de levendigheid weer terug.

Aardbevingen als bedreiging

Ouderdom, vandalisme, rommel en leegstand. Van oudsher waren dát de belangrijkste bedreigingen van onze stationsgebouwen. Met de aardbevingen hebben we er een nieuwe uitdaging bijgekregen. Bij zes van de gebouwen waar ik verantwoordelijk voor ben, is één of meerdere malen schade geconstateerd.

Hier in Loppersum hebben we op meerdere plekken bevingsschade, zowel aan de binnen- als de buitenkant. Een aardbevingsexpert hebben we niet bij NS. Hoe ik bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen een schadevergoeding kon krijgen voor mijn gebouwen, moest ik zelf uitzoeken. En dat was best moeilijk. Je moet bij het IMG namelijk kunnen aantonen met een machtiging dat je een schadevergoeding aanvraagt namens de organisatie waar je werkt, in mijn geval NS.

En het verkrijgen van die machtiging was een zoektocht, intern bij NS. Het is namelijk geen standaardvraag binnen de organisatie. Toen het uiteindelijk gelukt was om een machtiging te krijgen, constateerden we schade bij een ander stationsgebouw. En was het even de vraag of ik voor elk getroffen stationsgebouw een nieuwe machtiging nodig had. Dan hadden we weer het hele interne proces moeten doorlopen. Na intern overleg bij het IMG bleek dat gelukkig niet nodig.

Maar ik was nog niet klaar. Want voor een versterkingsadvies moet je naar een andere organisatie: de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). En dáár heb je dan wél weer een nieuwe machtiging voor nodig. Het zou veel makkelijker zijn als je maar één machtiging nodig zou hebben voor de aanvraag van een schadevergoeding én het versterkingsadvies.

Verschillende organisaties

Het in gang zetten van het proces, dat was het meest frustrerende. Maar ook daarna ging het niet vanzelf. Er zijn zoveel verschillende organisaties betrokken, dat je soms even niet meer weet waar je moet zijn. Waarom moet ik bijvoorbeeld voor een schademelding bij de ene organisatie zijn, en voor versterkingen bij een ander?

En waarom moet ik voor mijn oude documenten van IMG nog altijd inloggen op het ene portaal, en voor nieuwe documenten op het andere? Mijn eigen woning heeft ook schade. Ook daar heb ik een schademelding voor ingediend bij IMG. En dat liep toch allemaal een stukje soepeler.

Zeker als je voor een grote organisatie werkt, en niet de eigenaar bent, is een schademelding een omslachtig proces. Maar je krijgt gelukkig ook meer steun. Met de zaakbegeleider voor mijn eigen woning heb ik amper contact gehad. Die was ook best moeilijk bereikbaar.

Mijn zaakbegeleider Robert bij het IMG heeft me echt enorm ontzorgd. Bijvoorbeeld door de schademeldingen voor me in te voeren. En door altijd beschikbaar te zijn voor vragen. Ook als hij me niet aan een antwoord kon helpen, omdat ik bijvoorbeeld bij de NCG moest zijn, hielp hij me op weg. Hij kon de hobbels vaak niet wegnemen, maar wel verzachten.

Geschiedenis doorvertellen

In de loop van mijn jaren bij NS heb ik veel zien veranderen. Neem dit stationsgebouw van Loppersum. De kaartenloketten zijn verdwenen, de plek waar je rustig met een koffietje op de trein kon zitten wachten ook. Door een verbouwing kun je je binnen zelfs niet meer voorstellen hoe het er ooit uit heeft gezien.

En toch heeft het pand nog veel historische waarde. Het is echt een onderdeel van de identiteit van de omgeving. Deze plek heeft zoveel emotie, zoveel geschiedenis. Geschiedenis die doorverteld moet worden.

Dus willen we ook dat dit gebouw gerestaureerd wordt volgens de oude methodiek. Met de materialen die men vroeger ook gebruikt heeft voor het stationsgebouw, zodat de cultuurhistorische waarden bewaard blijven voor de toekomst. Dat is kostbaarder, maar je houdt wel iets bijzonders in stand en voegt dus veel waarde toe. Gelukkig stond IMG daarvoor open. 

De eerste schadevergoedingen heb ik inmiddels binnen. We kunnen dus gaan beginnen met restaureren. Omdat meerdere stationsgebouwen sinds mijn eerste meldingen weer nieuwe bevingsschade hebben geleden, loopt er nu weer een nieuwe ronde schademeldingen. Maar mijn machtigingen zijn op orde. En die kan ik nu gelukkig blijven gebruiken.”

Op de foto: Radjan Barhoe