Verder naar inhoud
Terug naar overzicht

30 mei 2023

IMG toetst kabinetsmaatregelen op uitvoerbaarheid

517.jpg

Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) heeft een uitvoeringstoets gedaan op de voorgestelde kabinetsmaatregelen voor de verbetering van de schadeafhandeling. Opgemerkt wordt dat de maatregelen concreet en vergaand zijn om de schadeafhandeling milder, makkelijker en menselijker te maken. Tegelijkertijd zijn er zorgen over de uitvoerbaarheid van enkele maatregelen.

Volgens het IMG is er nog nadere uitwerking nodig om ze doelmatig en uitvoerbaar te maken. Hiervoor zijn ook belangrijke politieke keuzes nodig. Daarnaast adviseert het IMG om na de besluitvorming de definitieve maatregelen stapsgewijs te toetsen op uitvoerbaarheid om zo te voorkomen dat maatregelen achteraf onbedoeld een ongewenste uitwerking blijken te hebben op de schadeafhandeling.

In samenspraak werken aan mildere, makkelijkere en menselijkere schadeafhandeling

Het kabinet toont met de voorgestelde maatregelen aan dat het al het nodige wil doen om de schadeafhandeling te verbeteren en zet daarbij in op het duurzaam herstellen en versterken van Groningen en Noord-Drenthe. “Gezien de intenties van het kabinet, ben ik ervan overtuigd dat het mogelijk is om in samenspraak met het ministerie van EZK, de maatschappelijke organisaties en de regio’s te komen tot een uitvoerbare, mildere, makkelijkere en bovenal menselijkere schadeafhandeling”, zegt bestuursvoorzitter Henk Korvinus van het IMG.

Voorzichtig positief over voorgenomen kabinetsmaatregelen, maar ook zorgen

De maatregelen bieden volgens het IMG voldoende ruimte om te komen tot een schadeafhandeling die uitgaat van de problemen van de Groningers en Drenten en die niet beperkt blijft tot de afwikkeling van de aansprakelijkheid van de NAM. “Daarover zijn wij dan ook zeer positief. Maar de realiteit is ook dat sommige maatregelen in de huidige vorm leiden tot nieuwe ongewenste verschillen, hogere uitvoeringskosten en in sommige gevallen niet het beoogde doel bereiken”, zegt Korvinus.

Positief over meer ruimte om problemen breder op te lossen

Een van de meest ingrijpende maatregelen voor de schadeafhandeling is het schrappen van het causaal verband bij schadesituaties tot 40.000 euro. Door de schadeoorzaak niet meer te beoordelen en deze wel te vergoeden, wordt voor deze schadesituaties de aansprakelijkheid van de NAM niet meer leidend in de schadeafhandeling. Hiermee beoogt het kabinet discussies over de oorzaak van schade te vermijden en wil het onzekerheid over de vergoeding van schade wegnemen. Hierover is het IMG dan ook positief, omdat dit ruimte biedt om de problemen van Groningers en Drenten breder op te lossen.

Gedupeerden met ernstige en complexe schades niet tot zeer beperkt geholpen

Waar deze maatregel een oplossing is voor gedupeerden met schades tot 40.000 euro, worden degenen met de grootste en complexe schades zeer beperkt tot niet geholpen. Zij blijven geconfronteerd worden met onderzoeken naar de schadeoorzaak. Iets dat veel impact heeft op mensen en tot de nodige discussies leidt, met alle gevolgen van dien.

“Deze maatregel zal voor veel aanvragers leiden tot hogere vergoedingen, minder afwijzingen en minder gedoe. Maar, de zwaarst getroffen groep gedupeerden, die veelal in de kern van het gebied woont, wordt met deze maatregel niet geholpen”, zegt Korvinus.

Vergaande maatregel leidt ook tot nieuwe en onwenselijke verschillen

Daarnaast leidt deze maatregel in de huidige vorm tot nieuwe verschillen tussen gedupeerden van wie de schade al is afgehandeld en nieuwe schademelders. Dit is naar de inschatting van het IMG voor burgers een onwenselijke uitkomst en leidt tot onvrede, tenzij wordt gekozen voor een aanvaardbare en goed uitvoerbare oplossing voor ongeveer 200.000 schademeldingen die door ons al zijn afgehandeld.

Stijgende uitvoeringskosten

Verder verwacht het IMG dat er minder gebruik wordt gemaakt van de vaste vergoeding als het kabinet besluit om vast te houden aan de huidige opzet van de 40.000-regeling. Daardoor zullen de uitvoeringskosten blijven stijgen.

IMG adviseert om in te zetten op daadwerkelijk herstel

Het IMG stelt daarom voor om in te zetten op het daadwerkelijk herstellen van schade met behulp van een eigen aannemer of een aannemer van het IMG. Daardoor kan het doel van het kabinet met minder nadelen en doelmatiger worden bereikt. Het voordeel hiervan is dat de ongelijkheid kleiner wordt, schade daadwerkelijk wordt hersteld en de uitvoeringskosten lager zullen zijn. Het IMG is zich ervan bewust dat ook deze oplossing nadere uitwerking nodig heeft.

Maatregelen die nu al ingevoerd (kunnen) worden

Tegelijkertijd probeert het IMG binnen zijn huidige mandaat en bevoegdheden op korte termijn in te voeren wat mogelijk is, in lijn met en gesteund door de inhoud van de voorgenomen kabinetsmaatregelen. Voor het complete overzicht verwijzen wij naar de uitvoeringstoets. Hieronder lichten we enkele voorbeelden uit.

Aanpassing beoordeling maatwerkprocedure

Zo hebben wij de beoordeling bij de maatwerkprocedure aangepast. De belangrijkste wijziging is dat bij woningen die zijn blootgesteld aan een hoger niveau van trillingen, waar in de kern van het bevingsgebied sprake van is, altijd causaliteit aanneemt tussen bepaalde schades en bodembeweging. In de praktijk wordt in dit gebied als gevolg daarvan vrijwel alle schade vergoed.

Uitbreiding vaste vergoeding

Verder werken we aan de uitbreiding van de vaste vergoeding. Het gaat dan om het bieden van een hogere vergoeding in de kern van het bevingsgebied. Daarnaast werkt het IMG de mogelijkheid uit voor een vaste vergoeding voor toekomstige bevingen.

Uitvoering kost tijd, maar haast is geboden

Het IMG is zich ervan bewust dat het uitvoeren van alle voorgenomen maatregelen niet van de een op de andere dag mogelijk is. Bovendien moet het debat hierover met de Tweede Kamer begin juni nog plaatsvinden en zullen ook de definitieve plannen getoetst moeten worden op onder meer uitvoerbaarheid en doelmatigheid. Het IMG benadrukt daarbij dat het belangrijk is om haast te maken met de verdere uitwerking van de maatregelen, aangezien de huidige situatie tot onzekerheid bij aanvragers leidt en negatieve gevolgen kan hebben voor de schadeafhandeling. Om hieraan tegemoet te komen, heeft het IMG onlangs al tussentijdse maatregelen genomen.

Maak gebruik van bestaande kennis en ervaring

Het IMG biedt nadrukkelijk aan om te helpen bij de verdere uitwerking van de maatregelen. In de afgelopen vijf jaar hebben wij de nodige ervaring en expertise opgedaan die gebruikt kan worden bij het verbeteren van de schadeafhandeling en het uitvoerbaar maken van de vergaande voorgestelde kabinetsmaatregelen.

Reageren op dit bericht?

U kunt reageren op dit bericht in ons forum. Klik op het tekstwolkje boven de foto van dit artikel om naar het forum te gaan.