Een leven vol stress en onzekerheid

"Terwijl we dit vertellen, is onze woning gesloopt en de nieuwbouw begonnen. Toen we zeventien jaar geleden vanuit de Randstad naar Borgsweer verhuisden, hadden we dat natuurlijk nooit gedacht. Na de aankoop en de verhuizing hebben we jarenlang flink geklust en het huis opgeknapt. Het was ons ‘Huisjeweltevree’ waar we als gezin een fijne plek hadden gevonden en van hadden gemaakt.

In 2014 veranderde dat, hoewel we dat toen ook nog niet zo beseften. We ontdekten de eerste bevingsschade. Nadat we die hadden gemeld, werd dat keurig afgehandeld. In 2015 kreeg onze zoon Sanne een ernstig ongeluk. Tegelijk stapelden de schades door nieuwe bevingen zich op. Maar we hadden er geen tijd en energie voor. Het huis verslechterde zienderogen.

In 2018 pakten we de draad weer op wat betreft het schadeherstel. Maar de schade was zo ernstig dat we diverse meldingen van een mogelijk acuut onveilige situatie (AOS) moesten doen. Onze vrees bleek helaas bewaarheid. De zijgevel moest worden gestut. En door gevaar voor uiteenspatten, moest een groot raam in de keuken worden vervangen.

Er volgt opnieuw een schadetraject bij de TCMG en het IMG met veel deskundigen over de vloer, veel adviesrapporten en de noodzaak om die allemaal te lezen, beoordelen en becommentariëren. Uiteindelijk werd vastgesteld dat ons huis total loss was. Er werd door het IMG besloten tot een vergoeding van de sloop en de nieuwbouw ervan. De woning is nu gesloopt en we wonen in een tijdelijke woonunit op ons erf.

Al met al hebben de jaren vol schade, onveiligheid, stress en onzekerheid ons ook als gezin hard geraakt. Het is moeilijk geworden om nog op een goede manier met tegenslagen om te gaan. We wantrouwen andere mensen, zijn achterdochtig geworden, niet in de minste plaats naar de overheid. We verlangen er wel naar om weer hoopvol naar de toekomst te kunnen kijken. De nieuwbouw van de woning helpt wat dat betreft wel."

Hierna volgt het individuele verhaal van elk van de gezinsleden apart.

"De schade en de procedures hebben diep ingegrepen in mijn leven. De mentale belasting was groot en ik heb er veel stress van gehad en nog steeds. Het zet spanning op relaties onderling in het gezin, op het werk en mijn sociale leven. Ik durfde geen mensen meer uit te nodigen, uit schaamte hoe alles erbij stond.

Ik heb een mooie, drukke baan waarvoor ik veel onderweg ben. Maar naarmate de schades toenamen, viel me dat steeds zwaarder. Elke keer voelde ik dat ik mijn gezin achterliet in een huis dat kon instorten. Mijn carrière leed eronder. Ik ben overspannen thuis komen te zitten met stressklachten, migraine- en paniekaanvallen. Promotiekansen heb ik moeten laten schieten.

Ontspanning vinden, zoals door te sporten, lukt me nauwelijks en ik heb medicijnen nodig om te kunnen slapen. Op vakantie gaan doen we al lange tijd niet meer. Het ergste is het daarmee voor mijn kinderen geweest. Ik heb ze niet het thuis en de jeugd kunnen bieden die ik had gewild en daar voel ik me schuldig over. Een vader wil zijn gezin kunnen beschermen. Ik ben een wantrouwig, achterdochtig mens geworden. Mijn vertrouwen in mensen en de overheid is me afgenomen."

"Na alle verhalen over de schadeafhandeling wilde ik er niet aan. Maar uiteindelijk ontkwamen wij ook niet aan schade- en AOS-meldingen. De angst dat mijn woning zou instorten, heeft mij erg geraakt. Wat me vooral tegen begon te staan, is al die mensen over de vloer. Al die zogenaamde deskundigen. Je huis is niet meer privé. Ik heb ook gemerkt dat veel mensen niet echt luisteren, niet echt lezen. Door onkunde worden er veel fouten gemaakt. Ik voelde me vaak niet serieus genomen.

Het hele traject heeft in mij een algemene achterdocht aangewakkerd en buitensporige boosheid. Om zo te moeten vechten tegen een log apparaat. Om mij te verdedigen heb ik mij destijds aangesloten bij Code Rood en de bus naar Den Haag genomen om daar te protesteren. Tegenover minister Wiebes heb ik mijn verhaal gedaan. Ik heb staan schreeuwen op straat en kwam in de krant. Later besteedde ook RTV Noord aandacht aan onze situatie.

Mijn cortisolgehalte in het bloed is te hoog geworden. Hoe krijg ik dit ooit weer naar beneden? Het is hoe dan slecht voor mijn gezondheid op de langere termijn. Altijd weer die discussie over de schadeoorzaak. 'U woont aan het water. Het is de droge zomer', kreeg ik te horen. Telkens weer die meldingen voor AOS, met gegrond of ongegrond hetzelfde resultaat: stress en spanningen. Ineens woonde ik in huis met een houten balk als tijdelijke oplossing. Je moest bukken voor je naar binnenging.

Samen met de kinderen zijn we veel misgelopen, zoals weekendjes, vakanties en gewoon gezellig bij elkaar zijn. Het huishouden ligt stil, klusjes doe je nauwelijks nog, laat staan het gezellig maken. Al die procedures kostten me zoveel energie, dat ik minder ben gaan werken om er toch nog voor de kinderen te kunnen zijn.

Het heeft me een gevoel van niet meer nuttig voelen bezorgd, concentratie- en slaapproblemen, een hoge bloeddruk waar ik nu medicijnen voor slik. Altijd weer die onderhandelingen en dan weer dat wachten en wachten. Je ziet je man in wanhoop, een dochter die vervroegd uit huis gaat, een zoon die moet revalideren in een onveilige, onrustige omgeving.

Anderen wachten ook. Wij krijgen uiteindelijk een nieuw huis. En zij vragen dan weer aan ons hoe wij dat wel voor elkaar kregen. Moet ik nu blij zijn? Ergens wel, maar de stress en achterdocht zitten heel diep. Ik hoop heel erg dat we uiteindelijk verder kunnen gaan met ons leven."

"In 2015 kreeg ik een ernstig ongeluk en volgde een lang traject van revalidatie. Wonen in een onveilig huis maakte dat er niet makkelijker op. Op het moment dat alles weer een beetje goed ging, hadden we weer tijd voor het huis. We hadden de douche en keuken groots verbouwd. Ook hadden we weer tijd voor leuke dingen. Maar toen we thuis kwamen van vakantie begon de ellende.

Mijn ouders zagen er zo geschrokken en verbijsterd uit dat er gewoon twee witte spoken naast mij stonden. Dat was ook niet zo gek. We stonden in een net verbouwde keuken maar nu wel met een scheef raam, kieren, scheuren, los behang, scheve vloer en kapotte tegels. Vanaf die dag zijn vooral mijn ouders veranderd. Elke dag stress.

In grote lijnen hadden mijn ouders nooit meer echt tijd voor iets leuks. Ze hadden alleen maar stress en waren constant dingen aan het regelen. Wat ze aan het regelen waren, wisten wij als kinderen niet echt. Ze durfden ons er niet in mee te nemen omdat er zoveel onzekerheden waren. Is het huis stevig genoeg? Wordt er überhaupt wel iets gedaan aan ons probleem?

Waarschijnlijk wel, want er kwamen veel belangrijke mensen over de vloer zeiden mijn ouders dan. Maar weer die vraagtekens. Het duurde allemaal erg lang en in de tussentijd werd de schade groter. Grotere scheuren en kieren en het huis dat steeds schever gaat staan. Na een poos kreeg ik door dat wat er echt aan de hand was. Je kon het aan alles zien in het huis.

Zo zag ik mijn vader, een grote sterke beer die alles voor elkaar kreeg, veranderen. Hij kreeg te veel hooi op zijn vork. Hij was uiteindelijk alleen maar met het huis bezig en had nooit tijd om mee te gaan naar de bioscoop, visite of andere leuke dingen omdat hij bezig was. Zijn gezondheid ging achteruit en hij ging vaak naar de huisarts en het ziekenhuis. Mijn moeder vroeg mij vaak om te helpen. Eén keer lag hij op bed en had last van hart, hoofd en ademhaling. Ik heb hem naar de huisarts gebracht. Dezelfde avond vroegen wij wat er met hem aan de hand was. Ze antwoorde dat hij erg gestrest is omdat hij dingen voor het huis aan het regelen is. Dat was ongeveer een jaar geleden.

Mijn moeder is een lieve zorgzame vrouw die alles wil en voor iedereen klaar staat. De verandering van mijn moeder zag je veel in het dagelijks leven. Ze was haar doel kwijt en had alleen maar wanhoop voor de toekomst. Soms was er geen eten of niet schoongemaakt in huis. 'Mijn zorghormoon is op en het huis stort toch in, dus schoonmaken heeft geen zin', zei ze dan.

Gesprekken werden er genoeg gevoerd met instanties, maar actie bleef uit. 'Ja mevrouw, wat erg voor u, we gaan u helpen'. Terwijl die mensen weer naar huis gingen kwam mijn moeder elke keer weer terug in een kapot huis. Mijn moeder is veranderd door wat er allemaal is gebeurd. Ze is stiller geworden en vaker in zichzelf gekeerd. Wanneer je vraagt of ze je kan helpen, dan kan dat nu vaak niet. In de afgelopen maanden is zij alleen maar bezig geweest met het huis. Daarbuiten werd een afspraak maken met vrienden of iets leuks doen, steeds minder mogelijk.

Met mijn zus ben ik vier handen op één buik. Ze was er altijd voor me. Maar ook zij is veranderd door de situatie. Mijn zus was in die tijd liever bij vriendinnen dan thuis. Dat leidde tot spanningen onderling. We logeerden waar mogelijk wel vaak bij elkaar, omdat we bang waren dat het huis zou instorten met ons erin.

Zelf nodigde ik geen vrienden uit omdat ik mij schaamde over waar wij wonen. Ik koos een studie in Enschede om maar zo ver mogelijk weg te zijn van die ellendige plek. Het thuisgevoel was weg. Ik heb veel in een tent geslapen op ons erf, om maar niet in huis te zijn. Ik had paniekaanvallen, slapeloze nachten en een studieachterstand. Een stage ben ik misgelopen, omdat ik mezelf niet was en te moe om iets te doen.

Het huis is er niet meer. Het huis ging kapot, werd koud en kil. Huisjeweltevree was het huis waar ik in opgegroeid ben, maar er is niks meer van over. Zo onder onze voeten vandaan gezakt."

"Wat ik erg mis, is het gewoon met z’n vieren zijn. Echt met z’n vieren prettig samen zijn. Dat is er weinig meer geweest. Voor zover ik het me kan herinneren, werd het met z’n vieren zijn al zeer lange tijd gekenmerkt door gezeik, ellende, verdriet en stress. Door iets wat een ander heeft gedaan.

Aan het huis heb ik ook slechte herinneringen. Ik "ben ’s nachts regelmatig bang geweest, als het waaide of stormde. Dan logeerde ik bij mijn broer. Hoe leuk een dag ook weleens was, uiteindelijk waren er altijd weer die slapeloze nachten. Door angst voor mijn veiligheid, maar ook de kopzorgen over alles wat mijn ouders en broer zelf te verwerken hadden.

Ik vond het moeilijk om mensen uit te nodigen. Ik vermeed ook best wel dingen om te zorgen dat er niemand bij ons thuis hoefde te zijn. En ik schaamde me als ik mijn vriend uitnodigde. Je zag mensen altijd rondkijken. Ik merk ook dat ik achterdochtiger ben geworden naar mensen toe, ik vertrouw niet snel meer iets of iemand. Als ik ergens naartoe ga, kijk ik altijd waar nooddeuren en vluchtwegen zijn, omdat ik bang ben dat er wat gebeurt. Ik heb me eigenlijk een hele grote periode niet veilig gevoeld en ik begon me ook systematisch niet gelukkig te voelen.

Ik heb echt moeten accepteren dat ik hulp nodig had. Dat vond ik supermoeilijk. Dat ik dus hulp van een ander nodig heb die ik eigenlijk niet vertrouw, omdat iemand anders mij dit heeft aangedaan. Wat ik ook mis, is dat anderen wel op vakantie gingen, leuke dagjes weg met hun gezin. Dat gebeurde niet omdat er of geklust moest worden, of er een slechte sfeer hing door spanningen en stress en er gewoonweg niet de energie was om leuk gezellig weg te gaan.

Nu komt er een nieuw huis waar mijn ouders en broer in kunnen wonen. Ondanks dat nieuwe huis fijn is, heb ik gemengde gevoelens. Mijn vermogen om te verwonderen is verdwenen. Ik ben vervroegd uit huis gegaan en ik heb de periode in dat huis niet fijn afgesloten en dat zal me mijn leven lang verdriet geven."